Không phải tất cả các trường hợp không thực hiện tội phạm đến cùng đều được coi là tự ý nưa chừng chấm dứt việc phạm tội và được miễn trách nhiệm hình sự. Một người được coi là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội cần thoả mãn những điều kiện nhất định.
Một người được coi là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội khi thoả mãn các điều kiện sau:
Thứ nhất, việc chấm dứt không thực hiện tội phạm phải xảy ra khi tội phạm đang ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội hoặc phạm tội chưa đạt chưa hoàn thành.
Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định "tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội là tự mình không thực hiện tội phạm đến cùng, tuy không có gì ngăn cản". "Không thực hiện tội phạm đến cùng" ở đây được hiểu là hành vi của người phạm tội chưa thoả mãn đầy đủ các dấu hiệu pháp lý được quy định trong cấu thành tội phạm, nói cách khác hành vi phạm tội đang ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội hoặc tội phạm chưa đạt.
Trong giai đoạn phạm tội chưa đạt, nếu việc chấm dứt không thực hiện hành vi ở giai đoạn phạm tội chưa đạt đã hoàn thành cũng không được coi là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội. Bởi, xét về ý chí và tính chất của hành vi, người phạm tội đã thực hiện hết các hành vi cho là cần thiết, họ không cần thực hiện thêm những hành vi khác. Trường hợp này, tính nguy hiểm cho xã hội đã được thể hiện, hậu quả của tội phạm không xảy ra là do những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội. Do đó, tội phạm được thực hiện ở giai đoạn phạm tội chưa đạt đã hoàn thành thì vấn đề tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội cũng không được đặt ra. Đối với tội phạm đã hoàn thành, hành vi của người phạm tội thoả mãn các dấu hiệu pháp lý được quy định trong cấu thành tội phạm và đã thể hiện đầy đủ tính chất nguy hiểm cho xã hội. Do vậy, việc chấm dứt không tiếp tục thực hiện tội phạm ở giai đoạn này không làm thay đổi và loại trừ tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi đã thực hiện.
Đối với tội phạm được thực hiện ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội hoặc phạm tội chưa đạt chưa hoàn thành, hậu quả của tội phạm chưa xảy ra bởi người phạm tội chưa xâm phạm đến khách thể bảo vệ của luật hình sự, hoặc nếu có xảy ra thì vẫn có khả năng hạn chế tới mức thấp nhất hậu quả bởi người phạm tội chưa thực hiện hết các hành vi cho là cần thiết để hậu quả của tội phạm xảy ra. Chính vì vậy, việc chấm dứt không thực hiện tội phạm và miễn trách nhiệm hình sự về tội định phạm trong trường hợp này mới thực sự có ý nghĩa.
Thứ hai, việc chấm dứt không thực hiện tội phạm phải hoàn toàn tự nguyện và dứt khoát.
Điều kiện thuộc về ý thức chủ quan của người tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội phải "tự mình", "tuy không có gì ngăn cản". Điều này có nghĩa, xét về lý trí chủ thể nhận thức được rằng khách quan không có gì ngăn cản, chủ thể có quyền tự do lựa chọn tiếp tục hay chấm dứt thực hiện tội phạm. Về ý chí, chủ thể không muốn tiếp tục thực hiện tội phạm. Nói cách khác, chủ thể đã thể hiện sự tự nguyện và dứt khoát từ bỏ hẳn ý định phạm tội của mình.
