Nhà nước thực hiện quản lý nhà và đất cho thuê theo Quyết định số 111/CP ngày 14/4/1977 Quyết định về việc ban hành chính sách quản lý và cải tạo xã hội chủ nghĩa đối với đất cho thuê ở các đô thị của các tỉnh Phía Nam.
Căn cứ khoản 2 Mục I Quyết định này thì Nhà nước trực tiếp quản lý toàn bộ nhà cho thuê của các chủ là cá nhân, công ty, đoàn hội, tôn giáo v.v…trừ trường hợp nhân dân lao động có ít diện tích cho nhau thuê để ở hoặc cho ở nhờ.
Mức hưởng của chủ nhà đối với một phần tiền thuê nhà: Tuỳ theo chất lượng, công dụng của từng ngôi nhà, tuỳ theo diện tích cho thuê nhiều hay ít, tuỳ theo thu nhập của chủ nhà cao hay thấp, Nhà nước để cho những chủ nhà là cá nhân được hưởng một phần tiền thuê nhà, nhiều nhất không quá 25% tiền thuê nhà.
Căn cứ Điều 2 Pháp lệnh của Hội đồng nhà nước số 51-LCT/HDDNN8 ngày 6/4/1991 về nhà ở, quy định về công nhận và bảo vệ quyền sở hữu nhà ở thì: “Điều 2. Công nhận và bảo vệ quyền sở hữu về nhà ở.
Nhà nước công nhận và bảo vệ quyền sở hữu về nhà ở của cá nhân và các chủ sở hữu khác.
Nhà ở mà Nhà nước đang quản lý do trước đây thực hiện chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa về nhà đất là nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước.”
Căn cứ Điều 4 Nghị định của chính phủ số 60-CP ngày 5-7-1994 về quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở tại đô thị thì: “Điều 4.- Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại nhà ở mà Nhà nước đang quản lý do trước đây thực hiện chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa về nhà đất.”
(Ảnh minh họa - Nguồn internet)
Căn cứ Điều 1 Quyết định 297/QC-CT ngày 02/10/1991 Quyết định về việc giải quyết 1 số vấn đề về nhà ở quy định thì: “Điều 1.- Nhà ở do Nhà nước đang quản lý, sử dụng theo chính sách cải tạo về nhà ở (Nghị định số 19-CP ngày 29 tháng 6 năm 1960. Nghị định số 24-CP ngày 13 tháng 2 năm 1961 của Hội đồng Chính phủ và các văn bản hướng dẫn do cấp Bộ ban hành áp dụng cho các tỉnh phía Bắc; Quyết định số 111-CP ngày 14 tháng 4 năm 1977, Quyết định số 305-CP ngày 17 tháng 11 năm 1977 của Hội đồng Chính phủ và các văn bản hướng dẫn do cấp Bộ bàn hành áp dụng cho các tỉnh phía Nam) bao gồm toàn bộ nhà ở đã có hoặc chưa có quyết định quản lý của uỷ ban Nhân dân cấp có thẩm quyền nhưng đã bố trí sử dụng, là nhà ở thuộc diện sở hữu Nhà nước.
Đối với nhà ở tuy thuộc diện cải tạo nhưng tính đến ngày 1 tháng 7 năm 1991 Nhà nước không tiến hành các thủ tục quản lý và thực tế Nhà nước không quản lý hoặc không bố trí sử dụng thì Nhà nước công nhận quyền sở hữu của chủ nhà.”
Tại Điều 1 Nghị quyết số 23/2003/QH11 ngày 26/11/2003 về nhà đất do nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện các chính sách quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa trước ngày 01 tháng 7 năm 1991 quy định như sau:
“Điều 1: Nhà nước không xem xét lại chủ trương, chính sách và việc thực hiện các chính sách về quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa liên quan đến nhà đất đã ban hành trước ngày 01 tháng 7 năm 1991.
Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại nhà đất mà Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện các chính sách về quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa liên quan đến nhà đất.”
Như vậy, theo quy định của pháp luật thì nhà ở mà Nhà nước đang quản lý do trước đây thực hiện chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa về nhà đất là nhà ở thuộc sở hữu nhà nước. Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại nhà đất mà Nhà nước đang quản lý do trước đây thực hiện chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa về đất. Do đó không có cơ sở để đòi lại nhà và đất cho thuê đã giao cho nhà nước trực tiếp quản lý
